Ekonomist Prof. Dr. Hakan Kara, Türkiye’nin son dönemde dış ticaret dengesine ilişkin açıklanan verilerin düşündüğü kadar gerçekçi olmayabileceği konusunda önemli uyarılarda bulundu. Özellikle altın ithalatına getirilen kısıtlamalar sonrasında, net hata ve noksan kaleminde istikrarlı bir şekilde negatif seyir gözleniyor. Bu durumun, kayıtlara geçmeyen kaçak altın ticaretine işaret ettiğini dile getiren Kara, bu gelişmelerin dış ticaret rakamlarını olduğundan daha olumlu gösterdiğini belirtti.
Altın ticareti, özellikle gelişmekte olan ülkeler için dış ticaret dengesinde hassas bir rol oynuyor. Kara, Türkiye’nin yüksek miktarda altın ithalatına getirilen kısıtlamaların ardından, kayıt dışı altın girişlerinin arttığını ifade etti. Bu durumun, net hata ve noksan kaleminde gözlemlenen negatif görünümle desteklendiğini açıkladı. Makroekonomik göstergelerdeki bu tip sapmaların, piyasalara yanlış sinyaller verebileceğini vurgulayan Kara, “Kaçak altın ticareti dış ticaret dengesi verilerini çarpıtarak, ekonomi yönetiminde alınacak kararların yanlış temeller üzerine inşa edilmesine yol açabilir,” dedi.
Türkiye’nin dış denge istatistiklerinde, hatalı ya da eksik kayıtların yer aldığı “net hata ve noksan” kalemi, son aylarda belirgin şekilde negatif değerlere geçmiş durumda. Bunun ardında yatan sebeplerden birinin, kayda girmeyen ve yasa dışı yollardan yurda sokulan altın olduğu düşünülüyor. Kara, bu tür verilerin ekonomik analizleri zorlaştırdığını belirterek şunları ekledi: “Altın ithalatında uygulanan kısıtlamalar, resmi ithalat rakamlarını düşürdü. Ancak, gerçek ticaret hareketlerinin kayıt dışı bir kanalla gerçekleştiğini tahmin etmek zor değil. Bu durum, dış ticaret dengesi üzerinde optik bir yanılsama yaratıyor.”
Kara’nın analizine göre, kaçak altın girişi yalnızca ticaret rakamlarını değil, döviz piyasalarını ve bütçe dengelerini de etkileyebilir. Döviz talebi üzerinde baskı oluşturan bu tür hareketler, ilerleyen dönemlerde kurları da etkileyebilir ve ekonomik istikrarı tehdit edebilir. Ayrıca, yanlış yönlendirilmiş dış ticaret verilerinin yabancı yatırımcıları yanıltma ihtimali üzerinde duran Kara, şeffaflığın ve verinin doğruluğunun ekonomik büyüme için kritik öneme sahip olduğunu ifade etti.
Sonuç olarak, Türkiye’nin altın ithalatı ve dış ticaret politikaları, yalnızca ekonomi yönetimi tarafından değil, uluslararası piyasalarda da yakından takip ediliyor. Kaçak altının dış denge üzerindeki etkilerinin uzun vadede daha kapsamlı araştırmalar gerektirdiğini belirten Prof. Dr. Hakan Kara, bu alanda daha sıkı denetimlere ve veri analizinde ileri yöntemlere ihtiyaç duyulduğunu söyledi.
